Διασυνοριακές προστατευόμενες περιοχές στα Βαλκάνια

Στη συνάντηση των Πράσινων Κομμάτων των Βαλκανίων που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο Ιούνιο (βλ. διακήρυξη), κατατέθηκε και το παρακάτω κείμενο-πρόταση για την ίδρυση περισσότερων διασυνοριακών περιοχών στα Βαλκάνια:

ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ – ΕΣΤΙΕΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

Πολλές περιοχές προστασίας της φύσης στις χώρες των Βαλκανίων βρίσκονται κοντά στα σύνορα ενώ υπάρχουν και πολλοί ποταμοί και λίμνες που μοιράζονται μεταξύ των χωρών της Βαλκανικής. Υπάρχουν πολλοί περιβαλλοντικοί λόγοι που συνηγορούν στη δημιουργία διασυνοριακών περιοχών προστασίας και διαδρόμων επικοινωνίας μεταξύ τους. Ο κυριότερος έχει να κάνει με την επιβίωση και την προστασία των μεγάλων θηλαστικών, όπως η αρκούδα, ο λύκος, ο λύγκας. Υπάρχουν όμως και κοινωνικοί λόγοι που συνηγορούν στη δημιουργία ενός τέτοιου δικτύου και αυτοί αφορούν κυρίως την ενίσχυση των φτωχών ορεινών πληθυσμών και τη συνεργασία των Βαλκανικών χωρών για την προώθηση των δεσμών ειρήνης.

Πιο κάτω επιχειρούμε μια καταγραφή τέτοιων περιοχών που θα μπορούσαν να τύχουν καλύτερης θεσμοθέτησης, οργάνωσης και διεθνούς υποστήριξης. Η καταγραφή αυτή επικεντρώνεται κυρίως στις προτάσεις της ΜΚΟ «Αρκτούρος» (Psaroudas 2002) και του Ινστιτούτου Προστασίας Περιβάλλοντος της Σερβίας (Marincic 2003).

Ελλάδα – Αλβανία: Όρη Γράμμος & Μοράβας.
Ελλάδα – Αλβανία – FYROM: Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών.
Ελλάδα – FYROM: Όρος Βόρας – Καϊμακτσαλάν
Ποταμός Αξιός
Λίμνη Δοϊράνη
Ελλάδα – Βουλγαρία: Ποταμός Στρυμόνας, Όρος Πιρίν, Ποταμός Νέστος, Ανατολική Ροδόπη
Ελλάδα – Τουρκία: Δέλτα Έβρου

Σερβία – FYROM: Sar – Planina
Σερβία – Βουλγαρία: Stara – Planina
Αλβανία – Μαυροβούνιο – Κόσοβο: Όρος Prokletije
Σερβία – Κροατία: Gorne podunavlje – Kopacki rit
Σερβία – Ρουμανία: Όρος Djerdap
Σερβία – Ουγγαρία: Suboticka pescara – Kiskunsang

Βιβλιογραφία
- Marincic S. 2003. Peace Parks in the Balkans – Prokletije, Sar-planina. Paper prepared for the workshop on Transboundary Protected Areas in the Governance Stream of the 5th World Parks Congress, Durban, South Africa, 12-13 September 2003. http://www.tbpa.net/docs/WPCGovernance/SrdjanMarincic.doc
- Psaroudas S. 2002. Protected Areas in the Southern Balkans. Legislation, large carnivores, transborder areas. Arcturos, Hellenic Ministry of the Environment, Physical Planning and Public Works.